Fjeeste n'en partije
Geschreven door: Frans Verschuren (Etten-Leur)
Toen asse vruuger nor 'n fjeesje of 'n partijke moesse, zouwe ze dan d'r eige wook afgevrooge n'èmme: "WA MO'K AON.?" Ik dèènk 't nie. Meej jin gèèf pak in de kast waar da nwooit 'n perbleem. Tiggesworrig zèège ze grust meej 'n volle kljeerkast: "K'ÈM NIKS OM AON TE TREKKE."
't Arde mèènsebestaon, 't wèèreke van alledag, is alzeleeve gèère n'onderbrooke gewiest dur alderlei feite die gevierd konne worre. We kenne een diversiteit van aonleidinge om 'n fjeesje of 'n partijke te bouwe.
't Begien d'al bij de geboorte, dan komme ze meej: "D'N KROMME N'ÈÈREM." 'N jaor of zes lotter, bij de kleine kemunnie, krijdet bekènde "DEEJEUNEEKE.", en vèdders komme n'alle vejaordaoge n'aon bod.
Gao t'r iemand dwood, dan: "KOMME DE MÈÈNSE TE LIJK" (begrafenis), èn: "GAON Z'OP KORTSNEEJ." (koffietafel), wa d'ondanks de geleegenèd toch aaltij jil gezèllig is.
Vur datter vruuger 'n stèlleke trouwde, moesse èn zouwe ze jist velwoove, èn dan nog nie meej d'n jiste d'n bèèste. 't Veiligste waar "TROUWE MEEJ IEMAND VAN OEW EIGE SLAG.", èn in 't boerebedrijf zèlfs : "KOEI MEEJ KOEI ÈN LAAND MEEJ LAAND." Tiggesworrig mag da niks mjeer uit maoke, "ALLES MOT KUNNE" jit da. Nou d'r zèn nog nie zuvvel scheidinge gewiest.
Nor 't trouwe, de groene bruiloft, krijde de jubilea. De aontalle jaore gaon meejtèlle. De blikke n'of de tinne 6,25, de koopere 12.5, de zillevere 25, de robijne 40, de gouwe 50, de diamante 60, de briljante 65, de plaotina 70 èn de rodium 75 jaor. Aloewèl alle feite nie eeve grwoots gevierd worre.
Agge: "LANG BIJ DEZÈLLEFDEN BAOS BLÈFT", dan komme d'r wook 'n paor van die eedel metaole jaore n'om de n'oek kijke, al is 'n gouw orlooge nog nie vur iederjin wèggeleed.
In d'uidige maotschappij komme wij mekaore tussedeur nogallis teege. Vruuger zaage de mèènse mekaore nie zwoo dikkels. Dùrrem konne ze vur 'n zillevere of 'n gouwe bruiloft wellis 3 daoge n'uittrèkke. D'n jisten dag vur de femielie, de tweede vur de buurt en de derde vur de kienders van de vurrige tweej daoge. Ja ja, "DAN GONG DE BOTTER NOGALLIS TEEGE DE ZOLDER." (uitbundig feestvieren). Zellefs jil de straot waar vesiêrd, want de buurt fjeestte meej.
Fjeesjes vur jil de bevolking van 't tùrrep of de stad, vinne me n'in de kalènder. De geschiedenis èn 't gelwoof zitte vol meej èrdèènkinge, die alle jaore opnuuwd trugkomme. Bevrijding of Allerziele, Kèssemes of Karneval, mar wook 't Jubileum van 'n stad of "De Koonegin kom d'op bezoek".
Traditie èn gewoonte aar vruuger 'n vaster petrwoon, dan vandaog de dag. Ge wies pesiês waoraon t'ouwe, èn oe a g'oew eige moes gedraoge. "DA BEWOORDE ZWOO, ÈN NIE AANDERS."
Balchampèèter op de mart, da ziede niemer. Nou krùipt iederjin in't kefeej, èn vedjeel 't vollek z'n eige in kleine klupkes. Mjeer dan vruuger ziede 't buurtleeve vedwijne. Mèènse veruize, ze gaon ammel dur mekaore woonne. 't Gemjeenschapsgevoel eet daor veul van te lije. Dùrrem zulle de norreme wa losser geworre zèn, èn: "KOM 'T AMMEL NIE ZWO NAAUW."